Pielęgnacja jamy ustnej niemowlaka

Narodziny dziecka to wyjątkowy czas w życiu całej rodziny. Maluszek pojawia się na świecie, a rodzice chcą zadbać o niego najlepiej jak to możliwe. Kiedyś wiedzę na temat pielęgnacji dziecka przekazywały sobie kobiety z pokolenia na pokolenie. Obecnie z pomocą spieszą (prócz naszych kochanym mam oczywiście) cudowne poradniki, w których eksperci doradzają nam jak właściwe zadbać o maleństwo.

O ile temat ogólnej pielęgnacji niemowlęcia został przedstawiony w wielu ciekawych publikacjach, o tyle nadal brakuje informacji o samej higienie jamy ustnej najmłodszych dzieci. Wniosek ten nasuwa się czytając liczne wiadomości od Klientów, młodych mam, które pytają o sposób i produkty do pielęgnacji buzi dziecka. Najczęściej powtarzające się pytania to od jakiego miesiąca życia należy oczyszczać jamę ustną, czym można oczyszczać dziąsła, jakich produktów użyć do umycia pojawiających się zębów mlecznych, a także w jakim wieku dziecko powinno pójść pierwszy raz do stomatologa.

Pytań jest wiele, a informacji nadal jak na lekarstwo. Staramy się każdemu rodzicowi odpowiadać rzetelnie na nurtujące go pytania, a także doradzać w kwestii wyboru właściwych produktów. Artykuły dla niemowląt muszą być wyjątkowo delikatnie i bezpieczne, a ich odpowiedni wybór ma duże znaczenie dla zdrowia jamy ustnej i całego organizmu dziecka.

Higiena jamy ustnej u niemowląt

z pewnością powinna rozpocząć się zanim w buzi malucha pojawią się pierwsze zęby, a nawet jeszcze wcześniej, gdyż na zdrowie zębów dziecka wpływ mają również nawyki żywieniowe mamy przez cały okres ciąży. Dlatego zachęcamy rodziców do zadawania pytań, zbierania informacji na temat pielęgnacji jamy ustnej najmłodszych dzieci gdyż od pierwszego dnia życia zaczyna się dbanie o zdrowy uśmiech naszej pociechy. Lepiej zapytać o kilka miesięcy za wcześnie, gdy nasze maleństwo jest jeszcze słodką fasolką niż kilka lat za późno. Niestety nadal mamy okazję gościć w sklepie rodziców z dziećmi w wieku trzech, czterech lat, którzy pytają o to czy to już dobry moment aby dziecko zaczęło myć zęby. Nadal, pomimo coraz większej świadomości społecznej możemy usłyszeć, że o mleczaki nie trzeba dbać bo i tak wypadną. Tak, takie historie mrożą krew w żyłach, ale niestety nadal mają miejsce.

To, że dziecko w pierwszych miesiącach życia nie posiada zębów nie zwalnia rodziców z codziennej higieny jamy ustnej. Oczyszczanie dziąseł po karmieniu na ogromne znaczenia dla zdrowia jamy ustnej oraz minimalizuje ryzyko pojawienia się bolesnych chorób błon śluzowych.

A zatem jak zadbać o zdrowie jamy ustnej niemowlęcia?

W pierwszych miesiącach życia dziecka najprostsze metody są najlepsze i wcale nie wymagają użycia specjalistycznych produktów czy środków pielęgnacyjnych. Wystarczy zwykła pieluszka tetrowa lub kawałek bawełnianej chusteczki, którą należy zwilżyć letnią wodą, a następnie delikatnie przetrzeć nią dziąsła i błony śluzowe jamy ustnej po karmieniu. To, że dziecko pije jedynie mleko mamy nie oznacza, że po jego spożyciu nie ma w buzi bakterii. Są i się rozmnażają jeżeli w porę nie oczyścimy jamy ustnej dziecka. Zaniechanie oczyszczania buzi niemowlaka po karmieniu może skutkować pojawieniem się białego nalotu i zmian błon śluzowych. Mogą pojawić się popularne u dzieci pleśniawki czy afty.

W sklepach stomatologicznych czy aptekach dostępne są też specjalne chusteczki oczyszczające nasączone ksylitolem, które służą do przemywania i oczyszczania dziąseł niemowląt. Chusteczki zazwyczaj mają kształt dopasowany do palca osoby dorosłej, a ich użycie polega na założeniu takiej chusteczki na palec rodzica i delikatnym przetarciu jamy ustnej dziecka. Ksylitol to naturalny cukier, który wyrównuje pH w jamie ustnej po posiłku dzięki czemu ogranicza rozwój bakterii będących główną przyczyną chorób w jamie ustnej. Najpopularniejsze chusteczki dla niemowląt to Brush-Baby Dental Wipes oraz Jack N'Jill Natural Baby Gum.

Żel na ząbkowanie i gryzaki dla niemowląt

Okres ząbkowania to bardzo trudny czas w życiu dziecka i z pewnością jego rodziców także. Wyrzynaniu się pierwszych zębów towarzyszy ból i swędzenie dziąseł, które stają się tkliwe, opuchnięte i obolałe. Ulgę w bólu z pewnością przyniosą wszelkiego rodzaju kompresy oraz specjalistyczne gryzaki dla niemowląt, które łagodzą swędzenie. Wiele z nich można schłodzić w lodówce i wówczas stanowią doskonały kompres łagodzący dolegliwości bólowe dziąseł. Najczęściej polecane i bardzo dobrze przyjmowane przez maluszki są silikonowe gryzaki w kształcie łuku dziąsłowego. Posiadają liczne, drobne, silikonowe wypustki, które doskonale masują dziąsła i przynoszą ulgę. Gryzaki tego typu to Jack N'Jill Silicone Tooth&Gum Brush a także Brush-Baby Chewable Toothbrush&Teether. Z pewnością każdy gryzak, dostosowany do wieku dziecka będzie pomocny podczas ząbkowania. Najważniejsze żeby był pozytywnie przyjęty przez nasze maleństwo i przynosił pożądany efekt.

Dolegliwości bólowe skutecznie zredukuje żel na ząbkowanie, który dzięki składnikom aktywnym działa znieczulająco oraz łagodząco na dziąsła. Żel na ząbkowanie to produkt, który służy do wcierania w dziąsła, w miejsca zaczerwienione, tkliwe, w których wyrzyna się ząb. Najczęściej żele na ząbkowanie zawierają wyciąg z rumianku czy szałwii, które łagodzą stany zapalne a także witaminę B5 wspomagającą regenerację dziąseł. Niektóre żele na ząbkowanie zawierają także środki znieczulające, które przynoszą natychmiastową ulgę w bólu. Najpopularniejsze żele na ząbkowanie to Pansoral, Kin Baby oraz Jack N'Jill. Każdy żel na ząbkowanie to wręcz niezbędny oręż w walce z objawami towarzyszącymi wyrzynaniu się pierwszych mleczaków.

Szczoteczka do zębów dla niemowląt

Okres ząbkowania rozpoczęty a u naszego maleństwa pojawił się pierwszy ząb. Jest to radość ale też obowiązek właściwej pielęgnacji. O każdy pojawiający się ząb należy zadbać z największą uwagą i dokładnością. Jamę ustną niemowlęcia należy oczyszczać po każdym karmieniu. W chwili gdy dziecko posiada pierwsze zęby mleczne należy pomyśleć o zakupie szczoteczki do zębów. Obecnie rynek artykułów do higieny jamy ustnej dla dzieci i niemowląt jest tak duży, że z pewnością zakup szczoteczki dla niemowlaka nie będzie stanowił problemu. Szczoteczka do zębów dla niemowląt powinna mieć małą główkę, najlepiej powleczoną gumową powłoką żeby nie powodowała otarć. Włókna szczoteczki powinny być miękkie, gęsto osadzone i zaokrąglone na końcach aby zapewniały efektywne ale i bezpieczne oczyszczanie zębów i dziąseł. Najpopularniejsze szczoteczki do zębów to Curaprox CuraKid, Oral-B Baby oraz Piksters Bug i Elgydium Baby.

Dostępne są również szczoteczki soniczne dla niemowląt, które służą do oczyszczania pierwszych zębów oraz masażu dziąseł. Szczoteczki soniczne dedykowane dla niemowląt generują drgania pulsacyjne włókien dzięki czemu w delikatny sposób oczyszczają zęby i doskonale masują dziąsła łagodząc skutki wyrzynania się zębów. Dodatkowo większość dostępnych szczoteczek sonicznych posiada ciekawe kolory oraz świetlne dodatki, które mają na celu zaciekawić maluszka, który chętniej poddaje sie codziennej higienie jamy ustnej. Najbardziej popularne szczoteczki soniczne dla niemowląt to Brush-Baby Baby Sonic, Meriden, Seysso Penquin oraz Foreo Baby.

Pasta do zębów dla niemowląt

Bardzo często odpowiadamy również na pytania rodziców o to czy do pielęgnacji pierwszego mleczaka niezbędna jest już pasta do zębów. Odpowiadając staramy się wytłumaczyć rodzicom, że ząb mleczny i każdy kolejny mleczak, który się pojawia w buzi naszego malucha, powinien być pielęgnowany w taki sposób jak każdy ząb stały. Dorośli powinni myć zęby po każdym posiłku a przynajmniej dwa razy dziennie tak i dziecku, nawet temu najmłodszemu z jednym ząbkiem, powinniśmy zapewnić taką samą, regularną higienę jamy ustnej. Dlatego też Polskie Towarzystwo Stomatologii Dziecięcej zaleca stosowanie pasty o zawartości  fluoru 1000 ppm już od chwili pojawienia się pierwszego zęba. Tak, pasty do zębów z fluorem i wbrew wszelkim mitom i przekonaniom fluor jest jedynym składnikiem w paście do zębów, który chroni szkliwo a ilościach w jakich występuje w paście dla niemowląt nie jest szkodliwy.

Szkliwo wyrzynających się mleczaków jest bardzo delikatne dlatego należy je wzmacniać i chronić stosując pastę z fluorem lub hydroksyapatytem. Jeżeli rodzice decydują się na pasty tzw. naturalne bez zawartości fluoru czy hydroksyapatytu muszą się liczyć z tym, że zęby dziecka nie są wzmacniane i nie mają zapewnionej odpowiedniej ochrony przed próchnicą. Owszem, pasty do zębów bez fluoru oczyszczają zęby a dzięki naturalnym składnikom zapewnią odpowiednią pielęgnację dziąseł ale nie wzmocnią szkliwa. Nawet pasty z ksylitolem, który wspomaga ochronę przed próchnicą, nie będą tak skuteczne jak pasty z fluorem bądź hydroksyapatytem.

Na obawy związane z połknięciem pasty z fluorem przez maluszka również często odpowiadamy. Wystarczy, że nałożymy na szczoteczkę rekomendowaną przez specjalistów ilość pasty do zębów a ryzyko połknięcia jest minimalne a ewentualne ilości połkniętej pasty w żaden sposób nie wpłyną negatywnie na zdrowie dziecka. Jeżeli są chorobowe przeciwwskazania do stosowania pasty z fluorem (różnego rodzaju alergie) to wówczas najlepiej sięgnąć po pastę dla niemowląt z hydroksyapaptytem, który jest naturalnym składnikiem naszego szkliwa. Wiele past dla niemowląt zawiera także wapń, który również jest składnikiem wzmacniającym zęby.

Najczęściej polecane pasty do zębów dla niemowląt to Oral7 Tiny Teeth, Elgydium Kids, Oral-B Baby, BioRepair Kids, Brush-Baby, Splat Baby. Pasty dla najmłodszych dzieci nie powinny zawierać substancji drażniących, SLSu, chemicznych spieniaczy czy alkoholu.

Podsumowanie

Zęby mleczne wbrew wszelkim mitom i bardzo złym informacjom jakie można wyczytać lub usłyszeć mają ogromne znaczenie dla zdrowia i prawidłowego rozwoju dziecka. Zęby mleczne kształtują aparat mowy, pozwalają na prawidłowe spożywanie pokarmów oraz odpowiadają za prawidłowy rozwój całej twarzy dziecka. Zdrowie zębów mlecznych wpływa również na kondycję zębów stałych. Próchnica, która atakuje zęby mleczne bardzo szybko przenosi się na zęby stałe, które są już ukształtowane w dziąsłach. Niewłaściwa higieny jamy ustnej wpływa na stan zdrowia zębów i całego organizmu dziecka powodując znaczące nieprawidłowości w jego rozwoju.

Pierwsza wizyta adaptacyjna w gabinecie stomatologicznym powinna odbyć się z chwilą pojawienia się pierwszego zęba. Kolejne wizyty powinny odbywać się co pół roku lub zgodnie z zaleceniami specjalisty. Próchnica u dzieci rozwija się znacznie szybciej niż u dorosłych stąd zwiększona częstotliwość wizyt. Niestety do tej pory część rodziców pojawia się ze swoimi pociechami dopiero w chwili gdy mleczak boli a to jest zdecydowanie za późno.

Dziecko od najmłodszych lat należy przyzwyczajać do regularnej pielęgnacji jamy ustnej. Powtarzalność codziennych czynności, w tym szczotkowania zębów sprawia, że dziecko wyrabia prawidłowe nawyki pielęgnacyjne. Wizyty adaptacyjne w gabinecie stomatologicznym poza regularną kontrolą stanu zdrowia jamy ustnej mają również na celu oswoić malucha z dentystą i zredukować stres związany z wizytą w gabinecie. Dziecko, które dobrze zapamięta pierwsze wizyty u dentysty nie będzie w przyszłości obawiało się leczenia zębów a lekarz stomatolog nie będzie wywoływał stresu czy lęku. Jeżeli zaprowadzamy dziecko do dentysty w momencie gdy ząb boli i cała wizyta związana jest z bólem to maluch z pewnością będzie miał złe wspomnienia i przez kolejne lata każda wizyta u dentysty może wywoływać u niego stres.

Produkty do higieny jamy ustnej dzieci i niemowląt poza działaniem pielęgnacyjnym mają również na celu zmotywować dzieci do codziennej higieny jamy ustnej. Wesołe kolory szczoteczek do zębów, pasty do zębów o smaku czekolady czy lodów a także wszelkie aplikacje do szczoteczek elektrycznych mają na celu zaciekawić dziecko, zachęcić do zabawy połączonej z codzienną pielęgnacją jamy ustnej. Dziecko poprzez pozytywne skojarzenie znacznie chętniej przystępuje do codziennego szczotkowania zębów a to ogromne znaczenie w dla zdrowia jamy ustnej i całego organizmu. Zdrowe mleczaki mają wpływ na zdrowie jamy ustnej oraz całego organizmu a także na prawidłowy rozwój dziecka.

Basia